%0 Journal Article %T توبه مجرم در فقه مقارن و حقوق جزا %J مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت) %I دانشگاه بین‌المللی مذاهب اسلامی %Z 2252-0678 %A طاهری, محمدعلی %A امینی, جهاندار %D 2014 %\ 05/22/2014 %V 9 %N 35 %P 6-24 %! توبه مجرم در فقه مقارن و حقوق جزا %K توبه مجرم %K توبه کیفری %K سقوط مجازات %K فقه مقارن %K حقوق جزا %R %X نهاد توبه که از ویژگیهای حقوق اسلامی است، از دیدگاه قرآن و سنت فرصتی داده شده به مجرم است تا از رفتار خود پشیمان گشته و راه اصلاح در پیش گیرد. توبه به معنای بازگشت همراه با پشیمانی به سوی خدا و دوری از گناه و عزم بر عدم بازگشت به آن و نیز طلب مغفرت از خداوند و سعی و تلاش بر جبران گذشته است. این نهاد حقوقی در کنار آثار اخروی، آثار دنیوی نیز دارد. چون آثار آن در مجازاتهای دنیوی محل اختلاف حقوق‌‌دانان اسلامی است، بررسی کارکرد آن در مجازاتها ضروری می‌نماید. در این باب در حقوق اسلامی چند دیدگاه وجود دارد؛ ظاهریه معتقدند توبه مجرم در سقوط مجازاتهای دنیوی نقشی ندارد به این دلیل که پذیرش سقوط مجازات به وسیله توبه، به تعطیل شدن حدود الهی منجر می‌شود و توبه را تنها، مسقط مجازاتهای اخروی می‌دانند. حنفیه، مالکیه و شافعیه (در قول اظهر) بر این باورند که توبه تنها مجازات جرم محاربه را مشروط بر اینکه محارب پیش از سلطه قوای حکومتی توبه کرده باشد، ساقط می‌نماید و تأثیری در سایر مجازاتها ندارد؛ زیرا تنها نسبت به جرم محاربه نص صریح وارد شده است. امامیه در قول مشهور و همچنین حنابله و شافعیه در یکی از اقوال حسب مورد به استناد احادیث و قیاس سایر مجازاتها بر محاربه، معتقدند که توبه مجرم به طور کلی مسقط مجازات‌ است. به نظر می‌رسد این دیدگاه که از نوآوریهای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392ش است، بیشتر همسو با فلسفه اصلاحی ـ تربیتی مجازاتها می‌باشد. %U https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7320_3019523dad476ebebbc8cfd97d4c1e77.pdf