ORIGINAL_ARTICLE
سرمقاله: امت وسط و خطر افراط و تفریط
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6826_21c9c9b37c83d3a5d2743bff3f8f024a.pdf
2014-08-23
5
7
سید احمد
زرهانی
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تکفیر و آثار اخلاقی و اجتماعی آن
بحث از تکفیر تنها در میان ملل اسلامی مطرح نیست، بلکه هرگونه مخالفت با اعتقادات دیگران در ملتهای دیگر حتی غیر مسلمان را نیز شامل میشود. اما از آنجا که خاستگاه تکفیر در بین مسلمانان، امور اعتقادی و کلامی است و اعتقادات، نقش بسزایی در رفتار انسانها دارد، تأثیر تکفیر را میتوان در امور سیاسی، اجتماعی و غیره به خوبی ملاحظه کرد. علمای بزرگ شیعه و سنی، در طول تاریخ سعی کردهاند، تعریف جامع و مانعی از تکفیر و علل و عوامل آن ارائه دهند. بهرغم نهی همه مذاهب از تکفیر یکدیگر، به علت اختلاف در تعاریف و مصادیق کفر، باز هم شاهد تکفیرهای فراوانی بین پیروان مذاهب مختلف اسلامی هستیم. فقها شایستهترین و تنها افرادی هستند که میتوانند این حکم را صادر کنند. به همین دلیل خاستگاه تکفیر را افراط و تفریط دینی و عدم آگاهی از ضوابط و معیارهای حکم به تکفیر دانسته و به بیان معیارها و ضوابط تکفیر پرداختهاند. موجبات تکفیر نیز در میان مذاهب، اختلافی است. از این رو دانستن آثار فردی (مکفَّر و مکفِّر) و اجتماعی تکفیر، به انسان کمک میکند تا از تکفیرهای بیرویه دوری جوید.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6802_dc948605bdc4708025a604d2b576685a.pdf
2014-08-23
8
18
کفر
تکفیر
مذاهب خمسه
فریبا
حاجی علی
faribahajial@yahoo.com
1
AUTHOR
زهرا سادات
خالصی نژاد
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
توکیل در تقاص در فقه مذاهب اسلامی و حقوق ایران
تقاص یا مقاصه اخذ مال بدهکار منکر یا مماطل در پرداخت، بدون اذن صاحب مال میباشد. تقاص حقی استثنایی است و به طلبکاری داده شده است که از طرق متعارف نمیتواند به طلب خود برسد. استثنا بودن آن به این معنی است که از شمول اصل اولی حرمت تصرف در مال غیر خارج است. دلیل اصلی جواز تقاص، روایاتی است که در هیچیک سخنی از توکیل در تقاص به میان نیامده است، از طرفی مطابق قاعده کلی، وکالت در همه امور جایز است، مگر در اموری که عدم جواز وکالت دلیل داشته باشد. گرچه استثنایی بودن تقاص ممکن است خود دلیلی بر عدم جواز توکیل در تقاص باشد، اما حتی اگر این دلیل مورد مناقشه باشد، در تقاص شرایطی همچون علم مقاص به قطعی بودن حق و عدم پرداخت حق وجود دارد که حصول این شرایط برای شخصی غیر از طلبکار بسیار بعید، بلکه عادتاً محال است؛ زیرا این شرایط، اموری وجدانی و درونی هستند. در نتیجه میتوان گفت: رسیدن به حق از طریق تقاص قابل توکیل نمیباشد.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6825_da809f07932af85010aaa66d75269d2f.pdf
2014-08-23
19
30
تقاص
مقاصه
توکیل
وکالت
حق
علی اکبر
فرح زادی
aliakbar.farahzadi@yahoo.com
1
LEAD_AUTHOR
حمید
کولیوند
2
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ترجمه قرآن در قرائت نماز از دیدگاه مذاهب اسلامی
ترجمه قرائت قرآن در نماز، یکی از مباحث فرعی مربوط به حوزه ترجمه قرآن است. درباره اصل ترجمه قرآن، عالمان و قرآنپژوهان، دیدگاههای مختلفی دارند، اما برایند و دیدگاه غالب دانشمندان فریقین در بحث ترجمه قرآن، به سمت جواز آن نشانه رفته است. به تبع جواز یا عدم جواز ترجمه قرآن، قرائت ترجمه حمد و سوره نیز از دیرباز هم در میان مفسران و هم در میان فقها مطرح بوده و عالمان و مفسران مسلمان درباره آن اظهار نظر کردهاند. در میان مذاهب اسلامی، بحث جواز ترجمه قرآن در نماز، با فتوای ابوحنیفه آغاز گردید. این مقاله چگونگی این موضوع را در میان مذاهب اسلامی مورد بررسی قرار میدهد و در نهایت مشخص میکند افزون بر اجماع عالمان شیعه بر عدم جواز ترجمه قرآن در نماز، شافعیه، حنبلیه و مالکیه نیز چنین نظری را دارند و در برخی متون فقهی قول به بازگشت ابوحنیفه از دیدگاه قبلی خود دال بر جواز ترجمه گزارش شده است، هرچند جستجو در اقوال خود ابوحنیفه چنین بازگشتی را تأیید نمیکند.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6827_0d1489abab593e371230a9a919b4f8bd.pdf
2014-08-23
31
40
نماز
مذاهب فقهی
قرائت نماز
ترجمه قرآن
ابوحنیفه
محسن
قاسمپور
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ترازوی احد خو: علی(ع) در آثار مولوی
آموزه ولایت حلقه اتصال دو جریان مهم تشیع و تصوف در عالم اسلام است، از این رو درونمایه اصلی آثار پیشگامان هردو جریان سیره و سخنان اولیا بوده است. این جستار به تحلیل و نشان دادن سیمای علی(ع) در سه اثر سترگ جلالالدین محمد مولوی (مثنوی، کلیات شمس و مجالس سبعه) و گزارش افلاکی از مناقب او اختصاص دارد. مولانا (604-672ق) که بیتردید خود از کاملان طریقت است، سلسله طریقت و حتی نَسَبیت مادری خود را به امیرالمؤمنین میرساند. در نگاه مولوی، از ویژگیهای بیقیاس حضرت علی(ع)، اخلاص، زهد، بینش، شهود و مرگ ستایی مورد اقتدای جلالالدین است. افزون بر آنها، رحمت و کرم علی تا بدان حد است که در گزارش احتمالاً برساخته مولوی از داستان عمرو بن عبدود، علی(ع) سرانجام هم حیات جسمانی و هم حیات معنوی به آن یل عرب اعطا میکند و حتی به ابنملجم نوید شفاعت در روز حشر میدهد. در نظر مولوی، علی تنها محرم اسرار شب معراج پیامبر بوده است. همچنین در باور وی، اگر آن شاه هستی، در پی کسب مقام خلافت بود، نه برآمده از حبّ دنیا و ریا است، بلکه در پی این بود تا نخل خلافت و نیابت پیامبر را به ثمر برساند و آن را جانی دگر بخشد.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6828_ef842af44a9365fb25d0550f9b65d9b0.pdf
2014-08-23
41
57
مثنوی معنوی
مولوی
حضرت علی(ع)
ولایت
تشیّع
حسین
حیدری
golestan1387@gmail.com
1
LEAD_AUTHOR
خدیجه
کاردوست
2
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
عفو از قصاص در متون فقهی مذاهب اسلامی
عفو در سقوط قصاص هنگامی اعتبار دارد که عفو کننده صاحب قصاص و شرایط لازم را داشته باشد، بنابراین عفو مجنون، صغیر و یا عفو اشخاص فضولی به اتفاق همه فقها در سقوط قصاص اعتبار ندارد. فقها اتفاق نظر دارند که صاحبان عفو از قصاص، مجنی علیه و اولیای دم هستند که هرگاه برای مقتول، ولی دمی وجود نداشته باشد، ولی دم وی، حاکم جامعه میباشد. اما در خصوص عفو برخی از اولیای دم در سقوط قصاص و نیز عفو حاکم در صورت وجود اولیای دم، باهم اختلاف نظر دارند. به عقیده فقهای امامیه، عفو برخی از اولیای دم در سقوط قصاص اعتباری ندارد و بقیه اولیای دم میتوانند با دادن سهمیه کسانی که جانی را عفو نمودهاند، او را قصاص نمایند. اما به عقیده فقهای اهلسنت، عفو برخی از اولیای دم در سقوط قصاص اعتبار دارد و حق قصاص بقیه اولیای دم را اسقاط خواهد نمود؛ عمده دلیل آنها این است که قصاص تجزیه بردار نیست؛ یعنی نمیتوان جانی را هم قصاص نمود و هم زنده گذاشت. به عقیده اکثریت فقها، عفو جانی از طرف حاکم جامعه، بدون اخذ خونبها، اعتبار ندارد، بلکه عفو وی، وقتی نافذ و معتبر خواهد بود که به عنوان «وارث من لا وارث له» با اخذ خونبها جانی را عفو نماید. اما عدهای از فقها به حاکم جامعه اجازه عفو جانی را حتی در صورت وجود اولیای دم نیز دادهاند، مشروط بر اینکه حاکم جامعه احتمال وقوع مفسده و فتنهای را در اجرای قصاص تشخیص دهد، در چنین حالتی، وی میتواند حتی در صورت وجود اولیای دم و بدون اخذ خونبها، جانی را عفو نماید.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6829_8fb56c938adce2929da0d7b8eaa4c007.pdf
2014-08-23
58
69
قتل
قصاص
عفو
مجنی علیه
ولی دم
حاکم
علی
غضنفری
ali@qazanfari.net
1
AUTHOR
آغامحمد
نبیل
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعصب دینی یا ایستادگی و ایمان راسخ در قرآن
تعصب واکنش و رفتاری برخاسته از فهم سطحی و بدون عمق و دقت و همراه با جوشش و خروشِ احساس میباشد. کلمه «تعصب» در قرآن ذکر نشده، ولی مترادف آن یعنی «حمیّت» ذکر شده است. براساس محتوای آیات قرآن، حمیّت دو نوع است: یکی حمیّت نادرست و غیرمنطقی که همان تعصب است و دیگری حمیّت پسندیده و مورد تأیید که همان «غیرت» است. در این مقاله با بررسی برخی آیات مرتبط با مسئله تحقیق، مشخص شد که در قرآن کریم بر مفهوم «استقامت در دین» بسیار تأکید میشود، اما از سوی دیگر به مفهوم «تعصب دینی» توجه بسیار اندکی شده است. در آیات متعددی از قرآن کریم، مؤمنان به دینداری براساس پایداری و استقامت دعوت میشوند. از آنجا که افراط گرایی دینی که از آفتهای بزرگ جوامع اسلامی میباشد، گاهی با تعصب دینی ارتباط نزدیکی پیدا میکند، بررسی و تحلیل دیدگاه قرآن را در مورد تعصب دینی، جدی و مهم میسازد. برای استقامت در ایمان، صبر، حلم، ثبات قدم، سکینه و راسخیّت لازم است. این تحقیق شامل بررسی مفاهیم: تعصب، حمیّت، غیرت، صبر، حلم، ثبات قدم، رسوخ، سکینه و استقامت است. همچنین به رابطه تعصب با تفکر، اخلاق، خشم و تکبر پرداخته میشود.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_6830_2378c1fe448cedfe3e3dda7b6fff6d99.pdf
2014-08-23
70
83
قرآن
تعصب
حمیّت
استقامت
مسعود
شاورانی
shavarani@gmail.com
1
LEAD_AUTHOR