ORIGINAL_ARTICLE
سرمقاله: شکاف در جهان اسلام
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7835_b99b1b11475a3b951782f2a129e92156.pdf
2013-08-23
3
4
سید احمد
زرهانی
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
همپایی و پیوند قرائت و عمل به قرآن از دیدگاه فریقین
«عمل به قرآن» یکی از مسائل مورد توجه در قرآن و روایات است که در جانب دیگر آن، دو مقوله قرائت و تدبر همراه با استماع، ترتیل و تلاوت قرار دارد. موضوعی که همواره مورد بررسی دانشمندان این حوزه بوده، این است که چگونه میتوان بین عمل به قرآن با دو مقوله قرائت و تدبر پیوند برقرار کرد. در این مقاله، مفهوم «عمل به قرآن» و ارتباط سامانیافته آن با دو مقوله قرائت و تدبر با تکیه بر استنادات قرآنی و روایی از دیدگاه فریقین بررسی شده و در نهایت «شاکله» انسان به عنوان رکن اصلی و خاستگاه عمل به قرآن معرفی شده است. عمل به قرآن زمانی به طور قطع محقق میشود که قرآن در قلب انسان رسوخ کرده و شاکله وجودی او را قرآنبنیان شکل دهد. از این منظر قرائت قرآن مهمترین مرحله انعقاد عمل محسوب میشود که در بطن و متن عمل به قرآن قرار دارد. انسان در هنگام قرائت با متذکر ساختن خود و القای تعالیم قرآن به قلب، در حین قرائت به قرآن عمل میکند و بعد از اتمام قرائت و وقت عمل، به جای اینکه مفاهیم کلی قرآنی را محور عمل قرار دهد، نص آیات قرآن را با قرائت نزد خود حاضر یافته، بدون واسطه به کلام الله عمل میکند.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7836_ac90f0c28b37b0e104e9445155bd483a.pdf
2013-08-23
5
14
قرآن
قرائت قرآن
عمل به قرآن
قرائت عملگرایانه
شاکله
کریم
دولتی
1
AUTHOR
رضا
بیدی
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی مسئولیت جنایات نائم از دیدگاه مذاهب اسلامی
افراد در هنگام خواب ممکن است افعالی را مرتکب شوند که در قانون جرم تلقی میشود. مسلّم است که در چنین حالتی قوه تمییز و اراده فرد مختل شده است و فرد قادر به تشخیص یا کنترل اعمال خود نیست، از این رو باید مسئولیت کیفری را از چنین فردی نفی کرد. این عدم مسئولیت در باب حدود، تعزیرات و قصاص واضح است و جای بحث زیادی ندارد، لیکن در مورد پرداخت دیه، چهار نظر عمده موجود است: اول اینکه پرداخت دیه بر عهده خود فرد نائم باشد، دوم اینکه پرداخت دیه بر عهده عاقله نائم باشد، سوم اینکه اصلاً دیه ثابت نیست و چهارم اینکه قائل به تفصیل شویم و بگوییم اگر فرد میدانسته که عادت دارد در خواب زیاد بغلطد یا حرکت نماید که منجر به جنایت گردد، در این صورت فرد مسئول جنایت یا جرم واقع شده است؛ یعنی باید دیه را از مال خود بپردازد و اگر فرد چنین عادتی ندارد، مسئول نیست و مجازاتی ندارد. به نظر میرسد قول چهارم که قانون مجازات اسلامی نیز آن را اختیار کرده، بهتر است. در مورد حکم خاص دایه که با غلطیدن منجر به جنایت بر طفل شده است، نیز سه نظر وجود دارد مبنی بر اینکه پرداخت دیه مطلقاً بر عهده عاقله باشد، یا مطلقاً بر عهده خود دایه و یا اینکه قائل به تفصیل شویم، بدین نحو که اگر از روی فقر و حاجت طفل را شیر میدهد، دیه را عاقله پرداخت میکند و اگر به جهت فخر عهدهدار شیر دادن طفل شده است، باید دیه را از مال خود بپردازد.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7849_b9f34ee9920d70ff290f08c4badaa20c.pdf
2013-08-23
15
22
خواب
مسئولیت
دیه
عاقله
خطا
شبه عمد
حامد
رستمی نجف آبادی
h.rostami1365@gmail.com
1
AUTHOR
حمید
فرشی
h_farshi@yahoo.com
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر روابط سیاسی اسماعیلیان نزاری با خلافت عباسی (487-654ق)
در این مقاله سعی بر آن است با استناد به منابع به کاوش چگونگی روابط میان نزاریان و خلافت عباسی در دوران مورد بحث پرداخته شود. روابط سیاسی اسماعیلیان الموت با خلافت عباسی در فاصله سالهای 487 تا 654ق تغییر فاحشی پیدا کرد. اسماعیلیان نزاری در این دوران به چند دلیل در چهارچوب سیاست مدارا و گفتگو با عباسیان رفتار میکردند: یکی اینکه عباسیان نمیتوانستند برای متصرفاتشان خطری جدی ایجاد کنند و دست خلافت عباسی از خراسان و عراق عجم کوتاه بود. دیگر اینکه ضعف و فترت سلجوقیان پس از مرگ ملکشاه و افزایش توان اسماعیلیان الموت از یک سو و تلاش خلافت عباسی برای بازگشتن به جایگاه محوری خود در سطح مراوده با مسلمانان از سوی دیگر، باعث شد شرایط سیاسی تازهای فراروی دو حکومت قرار گیرد. همچنین تحرکات سیاسی خوارزمشاهیان علیه خلافت عباسی و آغاز هجوم مغولان به سرزمینهای اسلامی، تغییر روابط نزاریان را با خلافت عباسی ایجاب مینمود. بنابراین هم برای خلافت عباسی و هم برای اسماعیلیان، سیاست مدارا و تغییر در روش ضروری به نظر میرسید.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7850_b6781c586a089d7708a989e435ee09fb.pdf
2013-08-23
23
32
اسماعیلیان نزاری
روابط سیاسی
خلافت عباسی
سلجوقیان
خوارزمشاهیان
مغولان
محمدحسن
رازنهان
1
AUTHOR
مهدی
خلیلی
mahdikhalili57@yahoo.com
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تفسیر بیضاوی در آینه فقهای مذاهب اسلامی
عبدالله بیضاوی از دانشمندان نامدار فارس، از خود آثاری بر جای نهاده که از بین آنها کتاب «انوار التنزیل» ایشان بیشترین توجه دانشمندان گوناگون اعم از متکلم، محدث، مفسر و فقیه را به خود جلب نموده است. در این میان توجه فقهای مذاهب اسلامی به کتاب مزبور به شکل حاشیه، شرح و تعلیق به علل گوناگون از جمله تاریخ فقه حائز اهمیت است. از بررسی فقهایی که تفسیر بیضاوی را مورد توجه قرار دادهاند، برمیآید که به ترتیب فقهای حنفی، امامی و شافعی بیشترین سهم را در توجه به تفسیر مزبور دارند و فقهای حنبلی و مالکی به ترتیب کمترین سهم را در این باره دارند که این امر میتواند ناشی از نقلگرایی حنبلیها در مقابل عقلگرایی حنفیها و زیادی پیروان ایشان باشد. شیخ بهایی از عالمان عصر صفویه اولین فقیه امامی است که بر تفسیر بیضاوی حاشیه نوشته و آن را شرح کرده است. پس از شیخ بهایی، دیگر فقهای امامیه نیز به تفسیر مزبور توجه نمودهاند که در مقایسه با فقهای شافعی، شمار آنها بیشتر است.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7851_066b1748eab15c02806ac3530db29ba6.pdf
2013-08-23
33
47
بیضاوی
انوار التنزیل
فقها
مذاهب فقهی
تفسیر قرآن
مرتضی
رحیمی
mrahimi@shirazu.ac.ir
1
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مبانی تربیتی شهادت در قرآن با نگاهی به تفاسیر فریقین
قرآن به عنوان کتاب دینی و کلام خداوندی و منبعی فکری و رفتاری، همواره برای عموم مسلمانان حجت و ملاک اندیشه و عمل بوده و معیار و مبنای تعلیم و تربیت است. از سوی دیگر ایثار، جهاد در راه آرمانها و اصول دینی و شهادت و بذل جان در این مسیر، از افتخارات پیروان اسلام به شمار میرود. در زمان صدر اسلام که مصادف بود با وقوع جنگهای مسلمانان با کفار، تعداد زیادی از مسلمانان به شهادت رسیدند و کلمات شهید و شهادت در معنای جدید و اصطلاحی (یعنی: قتیل فی سبیل الله) در میان مردم شایع شد و پیامبر اکرم(ص) نیز این واژهها را برای کشتهشدگان در راه خدا به کار برد، تا جایی که امروزه از شنیدن این کلمات ذهن انسان به همین معنای جدید متبادر میشود. مقوله شهادت، تنها کشته شدن و از بین رفتن جسم یک انسان دیندار نیست، بلکه یک روند هدفدار و عقلانی است که در ورای آن مبانی تربیتی عمیقی نهفته است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته شده، جستاری در مبانی تربیتی شهادت از خلال بررسی آیات قرآن است، به گونهای که از دو منظر میتوان به مبانی تربیتی شهادت در قرآن نگریست: منظر اول؛ بیان خصوصیاتی که در قرآن برای شهیدان ذکر گردیده است و میتواند نقش مؤثری در ایجاد فرهنگ شهادت در جامعه داشته باشد. منظر دوم؛ بیان مصادیق شهیدان در قرآن و نقش تربیتی آنها. در این نوشتار این دو مقوله مورد مداقه قرار میگیرد.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7852_90112dd930dab0374f5cb790d476f7bc.pdf
2013-08-23
48
61
قرآن
شهید
قتیل
تربیت
محمد
نخی
1
AUTHOR
محمدرضا
پیرچراغ
m.pircheragh@isr.ikiu.ac.ir
2
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تقریب مذاهب اسلامی در چهل مجلس شیخ علاءالدوله سمنانی
شیخ علاءالدوله سمنانی از مشایخ بزرگ عرفان و تصوف ایران سده هشتم قمری، توانست با رویگردانی از جاه و مقام دربار ایلخانان مغول، به سیر و سلوک روی آورد و مروّج عرفان، تصوف و اخلاق زمانه خود شود. او با روحیه تسامح و تساهل، اعتقاد راسخ و عملی به تقریب، و تقارب و سازگاری مذهبی، زمینه ایجاد تقریب بین مذاهب اسلامی را فراهم ساخته است. نگاه احترام آمیز و بدون تعصب مذهبی نسبت به دو مذهب شیعه و سنی از ویژگیهای برجسته زندگی، تقریرات و تألیفات وی است. در کتاب چهل مجلس که در مباحث مختلف سیر و سلوکی است، به نزدیک سازی دو مذهب تشیع و تسنن اهتمام نموده و اندیشههای تقریبی را در حالی دنبال کرده که عصر وی دوره تعصبات و نزاعهای مذهبی بوده است. وی در خلال مباحث خود، به موضوعاتی چون: منزلت و جایگاه اهلبیت(ع)، فقه اهلبیت(ع)، دفاع از دین مبین اسلام و پیامبر اکرم(ص) در برابر مبلغان بودایی، رد قول قائلان به تناسخ، جایگاه کمیل به عنوان صاحب سرّ امام علی(ع) و توجیه اختلافات کلامی سخنان امام شافعی و امام ابوحنیفه، توجه نشان داده است که بیانگر رویکرد تقریبی او در این اثر میباشد. نگارنده با روش توصیفی ـ تحلیلی، مباحث فوق را مورد بررسی قرار داده است.
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_7853_747955b09297621f174c2d16c10df603.pdf
2013-08-23
62
74
علاءالدوله سمنانی
چهل مجلس
تقریب مذاهب
محبت اهلبیت(ع)
حسین
سرمد محمدی
1
LEAD_AUTHOR