دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
سرمقاله: قرآن، کلید درهای بسته امت
5
7
FA
سید احمد
زرهانی
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12863.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12863_e11c13ba7118192a6b7795187bd43878.pdf
دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
شروط ولی در امور شخصی از منظر مذاهب خمسه
8
17
FA
علیرضا
عالم زاده
دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مذاهب اسلامی
ali.alemzadeh64@gmail.com
در شرع مقدس اسلام، ولایت در امور شخصی، برای پدر و جدّ پدری به طور مشترک ثابت است؛ یعنی هرکدام در اعمال ولایت خود نسبت به مولی علیه، استقلال دارند و به تنهایی میتوانند اعمال ولایت کنند. از آنجا که صغار و مجانین از قدرت و اراده شخصی و جلب منافع خود ناتوان هستند و در شرع برای آنان، ولی و سرپرست تعیین شده است و تصرف ولی در امور مربوط به آنان، مگر در جهت حفظ منافع و مصالح آنها، صحیح نیست، بنابراین تصرف پدر، جدّ پدری، برادر و وصی که به عنوان ولی در امور مولی علیه دخالت و تصرف دارند، باید براساس مصلحت و مشروط به عدم مفسده باشد. فقهای صاحب نظر اهلسنت و شیعه در این باره، در برخی از موارد، اختلاف نظرهایی دارند و هریک نظر و ادله خاص خود را ارائه کردهاند. از این رو، در این نوشتار، شروطی که برای اهلیت ولی، جهت ولایت، از نگاه اهلسنت و شیعه لازم است، مورد بررسی قرار میگیرد.
ولی,بلوغ,عقل,اسلام,عدالت,شروط ولایت
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12607.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12607_55245db1a8044c2dcb3ae3aa367a7416.pdf
دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
عملکرد دوگانه ایوبیان در مواجهه با شیعیان امامیه و اسماعیلیه و بازتاب آن در تاریخ نگاری مصر و شام
18
32
FA
احمد
بادکوبه هزاوه
دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه تهران
hazaveh@ut.ac.ir
معصومه
آبانگاه ازگمی
کارشناس ارشد تاریخ اسلام دانشگاه مذاهب اسلامی
m_abangah1359@yahoo.com
مصر و شام در دوره فرمانروایی ایوبیان، کانون مبارزه با شیعیان اسماعیلی و سرکوب عقاید آنها به شمار میرفت، اما شاهد برخی روابط مسالمتآمیز با پیروان امامیه نیز بود. نوشتار حاضر بر آن است، تا وجود چنین فرایندی را با تکیه بر تاریخ نگاری این دوره، ارزیابی نماید. با وجود تأثیرپذیری شمار قابل توجهی از مورخان شافعی مذهب نظیر عمادالدین کاتب اصفهانی، بهاءالدین بن شداد و ابوشامه از فضای سیاسی و مذهبی حاکم، به نظر میرسد اغلب مورخان این دوره، میان اندیشههای بدعتآلود شیعیان اسماعیلی، با عقاید امامیه تمییز قائل شدهاند. بیشتر آنها همچون سبط ابنجوزی، ابنخلکان و غیره، متأثر از عملکرد دوگانه دولت در برابر فرق مختلف شیعه، ضمن ابراز انزجار از عقاید اسماعیلیان و جانبداری از اقدامات ضد شیعی صلاحالدین، در برابر پیروان امامیه و عقاید آنها، با تسامح و انعطاف بیشتری عمل کردهاند. حضور فعال و پررنگ برخی مورخان امامی مذهب این دوره، نظیر قفطی و ابنابیطی و تعاملات مثبت آنها با دستگاه حاکم، نیز صحت این ادعا را تأیید میکند.
ایوبیان,تاریخ نگاری,مورخان سنی مذهب,امامیه,اسماعیلیه
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12608.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12608_94993c6b069a2a8d47bb6e7848381c55.pdf
دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
اندیشه تقریب شیعه و سنی: سیاست سنیگرایی نادرشاه
33
45
FA
زهرا
عبدی
دانش آموخته دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی دانشگاه شیراز
abdi.zahra58@gmail.com
موضوع این مقاله سیاست سنیگرایی نادرشاه از سال 1148 تا 1160ق است. به علت حمایت رسمی حکومت صفویه (907-1135ق) از مذهب شیعه، اهلسنت در اقلیت قرار گرفته بودند. تهاجم افغانهای سنی مذهب به اصفهان و تجاوز ترکان عثمانی به خاک ایران به بهانههای مذهبی، باعث شد نادرشاه برای حل بحران سیاسی موجود و کاهش اختلاف شیعه و سنی، به فکر تقریب این دو مذهب برآید. بنابراین از یک سو مذهب شیعه را همسان سایر فرق قرار داده و از سوی دیگر با ایده تقریب مذهبی و تأسیس مذهب جعفری، در پی حل اختلافات شیعه و سنی برآمد، تا نه تنها از بحران شورشهای ایالات سنی نشین جلوگیری کند، بلکه به اختلافات با عثمانی هم پایان دهد. با این حال گسیختگی سرزمینی و واگرایی مناطق سنی نشین همچنان وجود داشت و حکومت عثمانی نیز تن به چنین مصالحه مذهبی نداد. این تحقیق با استفاده از منابع کتابخانهای و به روش توصیفی ـ تحلیلی نگارش یافته است.
نادرشاه,اندیشه تقریب مذهبی,اهلسنت,شیعیان,سده 12 قمری
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12651.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12651_33a46eaf7ba9bed20854026e9e380829.pdf
دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
بررسی اندیشهها و عقاید محمد بن علی شلمغانی معروف به ابنابیالعزاقر بنیانگذار فرقه عزاقریه (شلمغانیه)
46
58
FA
هادی
وکیلی
دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
vakili355@yahoo.com
تهمینه
رئیس السادات
دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
ta_rais@yahoo.com
غالیان شیعه با عنوانهای متعدد در کتب فرق مورد توجه قرار گرفتهاند و عقاید و افکار ایشان، شرح و توضیح داده شده است. از جمله آنها، میتوان به عَزاقِریه یا شَلمَغانیه اشاره کرد که منسوب به محمد بن علی شلمغانی است. در این نوشتار، به روش توصیفی ـ تحلیلی، افکار و اندیشههای غالیانه این شخص مورد بررسی قرار میگیرد. بنابراین با توجه به عقاید اباحیگری و غیراسلامی شلمغانی، نمیتوان این عقاید غالیانه را منتسب به شیعه و به طور کلی در حیطه باورهای اسلامی مسلمانان محسوب کرد. الوهیت ائمه(ع)، حلول و تناسخ که از ویژگیهای کلی همه فرقههای غالیانه محسوب میشود، به خوبی در اندیشه شلمغانی نمایان است. باید توجه داشت پیروان فرقه عزاقریه، هیچ ارتباطی به شیعه و اسلام ندارند، از این رو، در کتب فرق، در جای درستی قرار نگرفتهاند.
غالیان,عزاقریه,شلمغانی,امام زمان(ع),حسین بن روح نوبختی
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12652.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12652_0a6a9671a1f4dfc13fd05a073d1a2f1b.pdf
دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
رحمة للعالمین بودن پیامبر(ص) در قرآن از نگاه تفاسیر فریقین
59
72
FA
علی
غضنفری
استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
ali@qazanfari.net
مصطفی
زارعی بلوط بنگان
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه مذاهب اسلامی
zareimostafa28@yahoo.com
«رحمة للعالمین» بودن پیامبر(ص) در <em>قرآن</em>، به عنوان یک ویژگی شاخص برای ایشان مطرح شده است. این ویژگی نیازمند توضیح و تبیین بیشتری است که تا به حال به آن پرداخته نشده است، از این رو در این نوشتار، به منظور تبیین و توضیح این ویژگی، به تفاسیر فریقین مراجعه شده است. مفسران فریقین برای این توصیف پیامبر(ص)، سه معنای کلیدی مطرح کردهاند که عبارتند از: جهانی و جاودانه بودن، سعادت و عاقبت به خیری، و مانع عذاب الهی. از بررسی این موارد، این نتیجه حاصل میشود که مردم دنیا اعم از مؤمن و کافر، همگی مرهون رحمت پیامبر(ص) هستند و هدف پیامبر(ص) از جنگ، خونریزی و کشتار نبوده است؛ زیرا هیچگاه کسی را نفرین و در هیچ حال از درگاه خداوند عذاب کسی را درخواست نکرد. بنابراین پیامبر(ص) برای همه انسانها در همه زمانها و مکانها تا پایان جهان، رحمت است؛ زیرا آنچه را موجب سعادت ابدی مردم است، برای آنها آورده است.
سیره پیامبر(ص),رفق و مدارا,رحمة للعالمین,تفاسیر فریقین,فلسفه رحمت
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12653.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12653_dbb39370a2e58c4f2dfbfc22fe1d2fe8.pdf
دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی
مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی (فروغ وحدت)
2252-0678
11
41
2015
11
22
بازتاب شریعتمداری حاکمان تیموری در عملکرد محتسبان این عصر
73
84
FA
محمد
سپهری
استاد گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی
sepehran55@gmail.com
هدیه
یگانه
کارشناس ارشد تاریخ اسلام دانشگاه مذاهب اسلامی
fishta64@yahoo.com
حسبه نهادی نظارتی و محتسب ضامن اجرای نظم عمومی جامعه اسلامی براساس قوانین دینی و عرفی بود. در این نوشتار، با استفاده از منابع کتابخانهای و به روش توصیفی ـ تحلیلی، عملکرد محتسبان دوره تیموری مورد بررسی قرار میگیرد. تیموریان با داعیه شریعت محوری، باعث رونق بازار محتسبان شدند، به طوری که در یک شهر، دو محتسب همزمان فعالیت میکردند. اما این رونق ظاهری، با تصویر آرمانی محتسب، فاصلهای بسیار دارد. حاصل اینکه با نابسامانی و گسستهای گذشته، تلاش تیموریان و محتسبان، تنها بخش اندکی از جایگاه این نهاد را احیا نمود.
حسبه,محتسب,تیموریان,شاهرخ,حسین بایقرا
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12654.html
https://foroughevahdat.mazaheb.ac.ir/article_12654_f6d1176ab714fcfa7bc16fe17a9ce867.pdf