تعصب دینی یا ایستادگی و ایمان راسخ در قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

تعصب واکنش و رفتاری برخاسته از فهم سطحی و بدون عمق و دقت و همراه با جوشش و خروشِ احساس می‌باشد. کلمه «تعصب» در قرآن ذکر نشده، ولی مترادف آن یعنی «حمیّت» ذکر شده است. براساس محتوای آیات قرآن، حمیّت دو نوع است: یکی حمیّت نادرست و غیرمنطقی که همان تعصب است و دیگری حمیّت پسندیده و مورد تأیید که همان «غیرت» است. در این مقاله با بررسی برخی آیات مرتبط با مسئله تحقیق، مشخص شد که در قرآن کریم بر مفهوم «استقامت در دین» بسیار تأکید می‌‌شود، اما از سوی دیگر به مفهوم «تعصب دینی» توجه بسیار اندکی شده است. در آیات متعددی از قرآن کریم، مؤمنان به دین‌‌داری براساس پایداری و استقامت دعوت می‌‌شوند. از آنجا که افراط گرایی دینی که از آفتهای بزرگ جوامع اسلامی می‌‌باشد، گاهی با تعصب دینی ارتباط نزدیکی پیدا می‌‌کند، بررسی و تحلیل دیدگاه قرآن را در مورد تعصب دینی، جدی و مهم می‌‌سازد. برای استقامت در ایمان، صبر، حلم، ثبات قدم، سکینه و راسخیّت لازم است. این تحقیق شامل بررسی مفاهیم: تعصب، حمیّت، غیرت، صبر، حلم، ثبات قدم، رسوخ، سکینه و استقامت است. همچنین به رابطه تعصب با تفکر، اخلاق، خشم و تکبر پرداخته می‌‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious Fanaticism or resistance and resolute faith for Qur’an

نویسنده [English]

  • Masoud Shavarani
چکیده [English]

Fanatic is a reaction raise from superficial understanding without depth and accuracy realization that is along with rising of senses. The word fanatic is not mention in Holy Qur’an but its synonym “Hamiyat” is mentioned in this book. According to Qur’anic verses Hamiyat is in two types: one type of Hamiyat is incorrect and illogic that named fanatic and the other one is acceptable and suitable which named “Qeyrat”.  In this article with examining related Qur’anic verses with this research, specifies Holy Qur’an emphasize on “resistance in religion”, but in other side pay attention a little to the concept of “religious fanaticism” as well. In many Qur’anic verses Mo’menin (pious) had been invited to resistance and assiduity. Moreover, Religious Extremism is a great calamity for Islamic Societies but sometimes it is overlapped with religious Fanaticism, so examining and analyzing it from Qur’an’s view is necessary. For faith’s resistance also patience, stability, calmness and resistance are needed. This research is examining these concepts: Fanatic, Hamiyat, Qeyrat (Zealotry), patient, stability, deep-rootedness, calmness and resistance. Furthermore, the relationship between fanaticism with thinking, anger and arrogance would be discussed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qur’an
  • fanaticism
  • Hamiyat
  • Resistance