رویکرد کلامی ـ تقریبی شیخ طوسی در آثارش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

شیخ طوسی از علمای بزرگ قرن چهارم و پنجم قمری (385-460ق) است که آثار بسیاری را در زمینه‌‌های مختلف اسلامی به رشته تحریر درآورده است. نگارنده در این نوشتار میزان و موضوعات آثار شیخ طوسی را مورد بررسی قرار داده که پس از بررسی به 56 کتاب از تألیفات شیخ طوسی دست یافته، در صورتی که در آخرین تحقیق صورت گرفته 53 اثر معرفی شده است. از میان این آثار، 23 اثر در زمینه کلام نگارش یافته که نشان دهنده رویکرد کلامی شیخ طوسی در آثارش می‌‌باشد. البته رویکرد کلامی او در آثار غیر کلامی‌‌اش نیز مثل تفسیر قرآن کاملاً مشهود است. شیخ طوسی در آثار خود از منابع مذاهب دیگر اسلامی غافل نبوده، از این رو آثار خود را به صورت تقریبی و تطبیقی به نگارش درآورده است که نشان دهنده رویکرد تطبیقی و تقریبی شیخ طوسی در آثارش می‌‌باشد. این مسئله را می‌‌توان با مراجعه به آثار حدیثی، رجالی، کلامی، فقهی و تفسیری او مشاهده کرد که در این مقاله به نمونه‌‌هایی از آن پرداخته شده است. باید در نظر داشت که مراد نگارنده از رویکرد تقریبی، توجه به آثار مذاهب دیگر اسلامی و ارائه نظرات آنهاست؛ اعم از اینکه آنها را بپذیرد، یا در صدد رد آنها برآید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Kalami - Taqrib’s approach of Sheikh Tousi in his works

نویسندگان [English]

  • Morteza Ghasemi Hamed
  • Hamed Jamali
چکیده [English]

Sheikh Tousi is one of great scholars of fourth and fifth century who wrote many books in various Islamic fields. The author of this article examines different topics of Sheikh Tousi’s works that after his inspecting he reaches to 56 books of Sheikh Tousi, in case before this 53 of his books were introduce. From these books 23 of them are in Kalam’s field and shows Sheikh Tousi’s approach through Kalam’s science. Of course his Kalam’s approach is visible in his non Kalami works as well such as interpreting Holy Qur’an. Sheikh Tousi in his works was not neglect to other Islamic sects, so he wrote his books approximately and comparatively that indicant Sheikh Tousi’s approximate and comparative approach in his works. We could see this issue with referring to Hdithi, Rejali, Kalami, jurisprudence and interpretive works of him which this article point out to selected examples.