مجازاتهای حدی، کیفرهای شرعی معیّن، ثابت، نسبتاً شدید و با کیفیتهای معلوم در قبال نقض ارزشهای اساسی و مطلوب شارع وضع شده‌‌اند. عظمت و جایگاه این دسته کیفرها، به حدی است که در آیات متعدد قرآن و روایات، بر لزوم اهتمام به آنها و سودمندی و منافع حاصل از اجرای آنها، تأکید فراوان شده است. به‌‌رغم تأکید فراوان بر جایگاه آنها، براساس منابع و سیره بزرگان اسلام، نه تنها کشف و اثبات جرایم مستوجب حد، به شدت محدود و دشوار شده، بلکه همواره بر بزه‌‌پوشی و عدم اثبات آنها تأکید گردیده است، حتی در موارد محدودی که جرم حدی اثبات میشود، موانعی وجود دارند که اجرای مجازات را با چالش مواجه می‌‌سازد؛ ابزارهایی مثل توبه و درء به شبهه، از موارد ساقط کننده حدود به شمار می‌‌آیند. با دقت‌نظر در موضوع می‌‌توان این تعارض ظاهری را تحلیل علمی و منطقی نمود؛ به این صورت که شارع در گام نخست با وضع مجازاتهای سنگین در قبال نقض برخی از ارزشهای اساسی، سعی کرده با به نمایش گذاردن عظمت حدود و شکوه آنها، مانع ارتکاب این جرایم شود و در گام بعد، با تأکید بر همین عظمت و با نگاه اصلاحی و تربیتی به کیفر و کنترل آثار سوء احتمالی اجرای مکرر حدود در جامعه، در پی محدود نمودن اثبات جرایم حدی برآمده است. به عبارت دیگر، این شدت مجازاتها، کارکردی نمادین در جهت حفاظت از ارزشها دارد. البته در موارد محدود به عنوان تنها راه ممکن، که مقاصد و اهداف مجازاتهای حدی تنها با اجرای آنها محقق میشود، مجازات حدود قابلیت اجرا پیدا نموده و بر مرتکبان این جرایم اعمال میشود.
Hodood (Panel laws) in Islamic sects’ jurisprudence, difficulty in prove, facilitation in relinquishment, intensity in performance
نویسندگان [English]
Mohammad Yousef Naseri Forg؛ Abdol Hamid Khosravi؛ Mohsen Nour Pour
چکیده [English]
Hodood’s punishments with certain legal (Shar’ee) retributions, fixed, fairly extreme and with evident quality are legislated for breaking basic and agreeable values of lawgiver. The situations of these kinds of punishments are important because various verses of Qur’an emphasize on their benefits and profits of its performance. Despite emphasizing on their situation base on sources and Islam’s Grandees’ life, not only discovering and proving crimes became limited and difficult but also always emphasized on hiding crime and their insupportable. Even in limited cases that crime became proved; many obstacles appear that performance of punishment became difficult, tools such as repentance are examples for miscarried of Hodood. With paying attention to the subject we could scientifically and logically analyze this superficial opposition, at the first step the lawgiver with legislating dense punishments for breaking some basic values tried to show Hodood’s greatness and prevent these kinds of crimes. In the next step with emphasizing on this greatness and with a reformatory and training view to punishment and by controlling miss-effects of performing continually Hodood in society, limit proving the Haddi punishments. In other words these intensive punishments have symbolic functions for protecting values. Perhaps in limited cases, as the only possible solution that purposes of Haddi punishments would ascertain with them, Hodood’s punishments would become performable and criminals would become punished.
کلیدواژه‌ها [English]
Haddi (panel laws) punishments, the greatness of Hodood, performance of Hodood, lawgiver’s values, philosophy of punishment
ابتدای صفحه